Beton Çatlaklarına Karşı Halı Lifleri
Avustralya’daki mühendisler, atık halı lifleriyle daha güçlü ve çatlamaya dayanıklı beton yapmanın bir yolunu bularak inşaat sektöründe sürdürülebilirlik için önemli bir adım attılar.
Araştırma ekibi, Textile Recyclers Australia, Godfrey Hirst Australia ve Victoria’daki belediyeler de dâhil olmak üzere ortaklarla birlikte, geri kazanılmış tekstillerden yapılmış beton döşemeler üzerinde saha çalışmaları yürütüyor.
RMIT Üniversitesinden baş araştırmacı Dr. Chamila Gunasekara, ekibin atık halı liflerini kullanarak betondaki erken yaş büzülme çatlamasını %30’a kadar azaltan ve aynı zamanda betonun dayanıklılığını artıran bir teknik geliştirdiğini söyledi. Bu araştırma, Avustralya’da betonarme yapılardaki çatlakların yıllık onarım maliyetinin yaklaşık 8 milyar Avustralya doları bulması nedeniyle inşaat sektöründe yaşanan büyük bir zorluğu ele almaktadır. ABD’de ise bu maliyetin yılda 76 milyar ABD doları olduğu tahmin edilmektedir.
Araştırma sonuçlarını Construction and Building Materials dergisinde yayımlayan ekip, atık halı malzemesinin betonun bazı özelliklerini iyileştirmek için kullanılabileceğini gösterdi.
RMIT’deki son teknoloji tekstil araştırma tesisleriyle, inşaat mühendisleri ve tekstil araştırmacılarından oluşan ekip, betonu daha güçlü hâle getirmek için giysi kumaşlarının yanı sıra diğer atılmış tekstil ürünlerinin de kullanılabileceğini söyledi.
ARC DECRA Mühendislik Fakültesinden öğretim üyesi Gunasekara, “Erken yaştaki beton döşemelerinde çatlama, inşaat sektöründe uzun süredir devam eden bir sorundur. Bu durum erken korozyona neden olarak binanın sadece kötü görünmesine yol açmakla kalmaz, aynı zamanda yapısal bütünlüğünü ve güvenliğini de riske atar. Hurda halı lifleri, betonun çekme mukavemetini %40 oranında arttırmak ve büzülmeyi önemli ölçüde azaltarak erken çatlamayı önlemek için kullanılabilir.” diyor.
Laboratuvar beton numuneleri çeşitli tekstil malzemeleri kullanılarak oluşturulmuş, mühendislik performansı ve çevresel gereklilikler için Avustralya Standartlarını karşıladığı gösterilmiştir.

Tekstil ürünleri kullanılarak yapılan beton örnekleri
Büyük bir atık sorununu ele almak
Araştırmacılar halılar ve diğer tekstillerin, özellikle de atık kumaşların bertaraf edilmesinin büyük bir çevresel zorluk teşkil ettiğini belirtiyor. Avustralya, kişi başına tekstil tüketiminde, ABD’den sonra dünyada ikinci sırada yer alıyor. Ortalama bir Avustralyalı her yıl 27 kg yeni kıyafet ve tekstil ürünü satın alıyor ve 23 kg’ını çöpe atıyor. Halı atıklarının yakılması, çeşitli toksik gazların salınmasına neden olarak çevresel kaygıya sebep oluyor.
RMIT’te tekstil ve malzeme bilimi alanında çalışan araştırmacılar, itfaiyeci kıyafetlerinden kaynaklanan atıkların da sorun teşkil ettiğini belirtiyor. Bu malzemeleri yangınla mücadele için ideal kılan özelliklerinin, aynı zamanda geri dönüştürülmelerini zorlaştırdığını söylüyorlar.
Mühendislik Fakültesinden araştırmacılar, tekstil atıklarının %70’ine kadar olan kısmının yeniden kullanılabilir liflere dönüştürülmeye uygun olduğunu, bunun da malzeme tedarik zincirinde bir fırsat sunduğunu belirttiler.

Atıkların geri dönüşümünü desteklemek için sanayi ve hükûmetle birlikte çalışmak
Sanayi ve yerel yönetim ortaklarının desteğiyle gerçekleştirilen saha denemeleri, gerçek dünyadaki inşaat projelerinde karşılaşılan beklenmedik koşulları anlamaya yardımcı olacak.
Ekip, İsveç’teki Luleå Teknoloji Üniversitesinden Profesör Andrzej Cwirzen ile hesaplamalı modelleme üzerinde iş birliği yapıyor. Proje ekibi, tekstil kumaşlarının betonda kullanımı üzerine çeşitli çalışmalar da yayımlamıştır.
Kaynak: https://techxplore.com/news/2024-11-carpet-fibers-concrete.amp