Ay’da Yapılar Oluşturmak İçin “Aybeton” Kullanımı
Miami Üniversitesi Mühendislik Fakültesindeki bir araştırmacı Ay’da yapılar inşa etmek için Ay toprağını beton olarak kullanma tekniğini mükemmelleştirmeye çalışıyor.
Belki de İngiliz bilim kurgu yazarı Arthur C. Clarke bir şeylerin peşindeydi. Space Odyssey kitap serisinde yapıları, iniş pistini ve kontrol kulesini içeren bir mamut kompleksi olan Clavius Base adlı kurgusal bir yerleşim yeri yaratmıştı.
Adı, Ay’ın en büyük kraterlerinden birinin yakınında bulunması nedeniyle adını 2001’deki hem roman hem de film versiyonlarından alıyor: A Space Odyssey.
Şimdi, tarihi Apollo 11 görevinden 50 yıl sonra, NASA astronotları Dünya’nın doğal uydusuna geri döndürmeyi planlıyor ve bu kez Ay’ın kolonileşmeyi gerçeğe dönüştüren kalıcı bir üs inşa etmek niyetinde.
Aslında, yapı malzemeleri gibi yüklerin uzaya taşıma maliyeti kg başına 22.000 dolar olabileceğinden dolayı söylenenden daha iddialı bir girişim olacaktır.
Bununla birlikte, Miami Üniversitesindeki araştırmacı, NASA’nın kalıcı bir yerleşim kurmak için taşıması gereken kargo miktarını önemli ölçüde azaltacak şekilde bu tekniği mükemmelleştirmeye çalışıyor.
Çözüm?
Mühendislik Fakültesi İnşaat Profesörü ve İnşaat Mühendisi Ali Ghahremaninezhad “Yapıları inşa etmek için zaten mevcut olan ay toprağını kullanın.” dedi.
Un gibi ince ve zımpara kağıdı gibi pürüzlü olan ay toprağı, bazı kimyasallarla karıştığında Portland çimentosuna benzer bir bileşik oluşturarak kömür yakıtlı elektrik üretim santrallerinin yan ürünü olan uçucu küle benzemektedir. Ghahremaninezhad, “Uçucu kül, betonun dayanıklılığını daha fazla artırmak için bir katkı maddesi olarak kullanıldı. Bu yüzden amacımız burada geliştirdiğimiz tekniklerden bazılarını Dünya’da kullanmak ve bunları Ay’daki toprağa uygulamak.” dedi.

1969 ve 1972 arasındaki altı Apollo görevi boyunca toplanarak getirilen Ay kayaları, karot numuneleri, çakıl taşları, kum ve toz üzerinde yapılan testler sonucunda ay toprağının uçucu küle benzediği görülmüştür. Ancak toprağın çimento benzeri özelliklerini etkinleştirmek için sudan daha güçlü bir şey gerekmekte. İşte Ghahremaninezhad’ın NASA destekli projesi burada devreye giriyor.
Mühendislik Fakültesi laboratuvarında, ay toprağını sertleştirerek beton bir maddeye dönüştürmede neyin en etkili olacağını belirlemek için farklı malzemeleri test ediyor. Bazıları buna “mooncrete” (aybetonu) diyor.
Ay’dan getirilen 842 kilo taş ve toprağın çoğu, Dünya’ya geldikten hemen sonra bilimsel araştırma ve analizlerde kullanılarak tükendi. Bu yüzden Ghahremaninezhad, gerçek Ay toprağının kimyasal özelliklerine yakın bir şekilde sentezlenmiş Ay regolit simülasyonu kullanıyor.
Ghahremaninezhad “Kesinlikle bazı malzemelerin Ay’a taşınması gerekecek. Bundan kaçış yok. Fakat amaç kargoyu küçültmek ve Ay yüzeyinde toplu inşaat projelerinin kapısını açacak bir yöntemi mükemmelleştirmek.” dedi.
Aynı derecede önemli olarak: Ay topraklarından inşa edilen yapılar, astronotları Ay’ın aşırı sıcaklık değişimlerinden radyasyona ve meteorlara hatta cam gibi kesebilen ay toprağına yaşamak için tehlikeli olabilen sert koşullarından korumak için yeterince sağlam olmalıdır.
Ghahremaninezhad’ın araştırması hâlen testin ilk aşamasında olsa da, simülasyondan ürettiği küçük, sertleşmiş blokların bazıları farklı basınç yüklerin, aşırı sıcağa ve aşırı soğuğa dayanıklı olduğu görülüyor.
“Artık bir rüya değil; Ay’a geri dönmekten fazlasını yapıyoruz.” diyen Ghahremaninzedhad, NASA’nın Mars’ı keşif ve kolonileştirme planlarına atıfta bulunuyor. “Apollo Ay görevlerindeki gibi, bunu başarabilmek için yeni teknolojilere ihtiyacımız var. Araştırmam daha büyük resmin bir parçası.”
Kaynak: https://news.miami.edu/stories/2019/07/using-mooncrete-for-building-blocks-on-the-moon.html